November 2024
Hoogbegaafdenonderwijs De Noordwijkse School volop in ontwikkeling
Met passie en enthousiasme biedt De Noordwijkse School onderwijs aan hoogbegaafde leerlingen in Samenwerkingsverband Primair Onderwijs Duin- en Bollenstreek die zijn vastgelopen in het regulier onderwijs, of soms zelfs dreigen uit te vallen op school. Ondersteuningsvragen worden complexer, merkt directeur Bob van Zanten. En dat is best een puzzel.
De Noordwijkse School heeft veel kennis over en ervaring met het onderwijs aan hoogbegaafde leerlingen. Naast het eigen ‘gewone’ aanbod voor leerlingen, kunnen ook leerlingen in groepen 6,7 en 8 van scholen in de dorpskern Noordwijk een dag per week terecht in de Plusklas. Daar werken zij onder meer aan hun executieve vaardigheden. Ondertussen wordt ook expertise overgedragen aan de ‘stamschool’, vertelt directeur Bob van Zanten.
“In onze hoogbegaafdheidsgroepen (HB-groepen) bieden we in samenwerking met Samenwerkingsverband Primair Onderwijs Duin- en Bollenstreek ook onderwijs aan kinderen die op hun eigen school vastlopen.” Samen met kind, ouders, de intern begeleider van de school en een onderwijsspecialist van het samenwerkingsverband, kijkt De Noordwijkse School of plaatsing in een HB-groep passend is. Is dat zo, dan wordt ingezet op zaken als doorzetten, leren leren, doelen opstellen voor jezelf, plannen en andere executieve functies.
Extra ‘handen’ kan de school inzetten dankzij een landelijke subsidie die via het samenwerkingsverband beschikbaar kwam.
Ondersteuningsvragen complexer
“We merken dat kinderen veelal beschadigd binnenkomen en te maken hebben met behoorlijk complexe belemmeringen”, schetst Bob. “Zij zijn echt vastgelopen op hun vorige school en dreigen soms zelfs uit te vallen uit het onderwijs.” Die ‘complexiteit’ kan zich ook uiten in gedrag. Daar goed mee omgaan, vraagt veel. “We moeten alle zeilen bijzetten.”
“Veel collega’s hier op school hebben een gespecialiseerde gedragsopleiding gedaan en we hebben veel expertise in huis op het gebied van hoogbegaafdheid. Dan nog is het een uitdaging. We voeren nu meer leerlingenbesprekingen, om triggers, escalatieladders en ons handelen met elkaar te bespreken.”
Uit de comfortzone
Er zijn twee leerkrachten en een leerkrachtondersteuner paraat voor de HB-groepen en er is een vaste achterwacht nodig, voor het geval een leerling even uit de klassensituatie moet. Zelf neemt Bob die rol elke vrijdagmiddag op zich. “Dat is op termijn hopelijk niet meer nodig. We zitten nu in een fase waarin we volop leren en stappen maken om aan te sluiten bij wat leerlingen in de HB-groepen nodig hebben. Uit onze comfortzone, maar dat is niet erg.”
Dat de ondersteuningsvragen van de leerlingen in de HB-groep complexer worden, komt deels omdat de basisscholen in het samenwerkingsverband steeds meer zelf passend onderwijs bieden aan hun hoogbegaafde leerlingen. Goed nieuws, beaamt Bob. Leerlingen die nu naar De Noordwijkse School komen, zijn niet altijd alleen hoogbegaafd, maar hebben vanwege bijvoorbeeld ADHD, autismekenmerken of opgelopen trauma’s soms ook iets extra’s nodig.
“Onze manier van werken in ateliers en vakspecialisten, betekent dat kinderen veel wisselen van lokaal en leerkracht”, legt Bob uit. Dat geldt ook voor de kinderen in de HB-groepen, die zoveel mogelijk in contact komen met kinderen uit de andere groepen. Zo inclusief mogelijk organiseren, levert wel uitdagingen op. Dat geldt ook voor de vrije situaties zoals de pauzes. “Wij staan voor ons concept en ik denk dat het ook goed is dat we leerlingen op de basisschool al voorbereiden op hoe het er ook in het voortgezet onderwijs aan toegaat”, vertelt Bob. “Maar voor leerlingen die vragen om structuur en weinig prikkels, is het wel wennen. En dat geldt ook voor onze leerkrachten van de vakateliers.”
Groeien door leerervaringen
Het team van de school zet de schouders er met enthousiasme onder. “We groeien door de leerervaringen die we opdoen”, merkt Bob. Ook zijn er korte lijnen met onder meer de Leidse Buitenschool voor speciaal onderwijs. “Twee leerlingen zijn overgestapt van het speciaal onderwijs naar onze school.” Met die kinderen komt ook expertise mee waar het team veel aan heeft.
“We zijn enorm in ontwikkeling”, besluit Bob. “En dat vraagt veel. Ook omdat we veel investeren in contacten met ouders. Maar we doen het natuurlijk graag. In ons samenwerkingsverband willen we zorgen voor inclusiever onderwijs. Daar moet iedereen z’n rol in nemen.”
De Noordwijkse School werkt met klassen van maximaal 26 leerlingen en wil bewust klein blijven. Van elk leerjaar is er maar één, kleutergroepen uitgezonderd. Kenmerkend zijn het werken in vakateliers voor onder meer koken, kunst en techniek en de internationale oriëntatie. Leerlingen krijgen vanaf groep 1 Engelse les, kunnen Spaans volgen en hebben mede dankzij deelname aan Erasmus+ veel contact met leerlingen van scholen in Frankrijk, België, Estland, Spanje, Japan, en Frankrijk.